Maak kennis met Lydia en Hermine, naaisters van de Paardenprocessie

De paardenprocessie beeldt de legende uit van de bouw van de Kerk van de Goddelijke Zaligmaker in Hakendover. Honderden figuranten wandelen mee in de optocht. Ze gaan allemaal gekleed in prachtige, traditionele klederdracht. Dat hebben ze mede te danken aan Lydia en haar vriendin Hermine, twee vrijwilligers die de kostuums herstellen en zelfs nieuwe kledij maken. “Mijn eetplaats is in de weken voor de Paardenprocessie een klein naaiatelier.”

Paardenprocessie als traditie

Lydia is geboren en getogen in Hakendover en groeide op met de Paardenprocessie. “Ik herinner me nog goed hoe de Paardenprocessie was toen ik nog een kind was.. Die was toen nog niet zo uitgebreid als nu. Er reden wel al paarden mee en het sacrament werd ook uitgevoerd. Ik vond het toen al fijn om mee te lopen. Ook in die tijd kwam men vanuit Nederland naar Hakendover, het leefde toen al fel.”

Na al die jaren is Lydia nog altijd actief betrokken bij de Paardenprocessie. Weken voor het grootse evenement hangt de spanning in de Hakendoverse lucht.

“Wij leven elk jaar opnieuw toe naar Pasen. Dat geldt voor heel Hakendover. In de weken voordien is iedereen dapper aan het kuisen, vlaggen aan het ophangen … Ons hele dorp leeft op. Het is echt een mooie traditie. Mijn kinderen, kleinkinderen, … iedereen stapt mee in de processie. Mijn man zaliger beeldde vroeger altijd Petrus uit. Toen hij ziek is geworden, heeft mijn zoon zijn rol overgenomen in de optocht. Dat vind ik heel mooi.”

Mijn man zaliger beeldde vroeger altijd Petrus uit. Toen hij ziek is geworden, heeft mijn zoon zijn rol overgenomen in de optocht. Dat vind ik heel mooi.

De herinneringen aan vroegere, mooie edities zijn talrijk, maar jammer genoeg blijven ook de uitzonderingen bij. Zo vertelt Lydia over de Paardenprocessies zonder volk:

“Het jaar dat er mond-en-klauwzeer was (2001), is de processie niet mogen uitgaan. In februari was de ziekte in Engeland opgedoken, nadien in Frankrijk, Nederland ... Voor mensen was het virus ongevaarlijk, maar de boeren wilden hun vee beschermen. Gezien het hoge aantal Nederlandse bezoekers, was het te gevaarlijk. En de coronajaren herinnert iedereen zich nog wel. Voor ons was dat een regelrechte ramp. Wij misten iets, dat was geen paasfeest voor ons. Ik voelde een echte leegte.”

Nieuwe, traditionele kleren

In de tijd van Johan Dewolfs werd Lydia voor het eerst gevraagd of ze kon helpen met de kledij van de Paardenprocessie. Door de jaren heen verslijten de kleren uiteraard. Lydia neemt de herstelwerken voor haar rekening. Aangezien het om een aanzienlijke hoeveelheid kledingstukken gaat, riep ze dit jaar de hulp in van haar vriendin Hermine. Die hulp was welkom, want de dames krijgen geen makkelijke opdracht.

“Gewoonlijk beginnen we eind augustus aan onze taak. Dan bekijken we welke stukken vuil zijn, waar er een lintje loshangt of een knoop ontbreekt. De kapotte stukken nemen we mee naar mijn thuis om te herstellen. Mijn eetplaats is gedurende die periode een klein atelier (lacht).”

Het blijft niet bij herstellingen alleen. Het processiecomité had een speciale opdracht voor de vriendinnen in petto. De kazuifels (mouwloze opperklederen, gedragen door priesters) begonnen te verslijten. Of Lydia en Hermine het zagen zitten om 36 nieuwe kazuifels en 33 broekjes te maken? Lang moesten ze er niet over nadenken. Plichtsbewust begonnen de vriendinnen vrijwel meteen aan hun nieuwe opdracht. Maar hoe begin je aan zoiets?

We zijn van november tot eind februari bezig geweest aan de nieuwe kazuifels en broekjes.

“Eerst moesten we natuurlijk stof vinden. We zijn in het najaar naar een stoffenbeurs gegaan en hebben enkele staaltjes meegenomen. Daarna zijn we begonnen met een kazuifel van iedere soort uit te werken om ons ontwerp te kunnen tonen aan het comité. Toen dat was geklonken, zijn we beginnen naaien. We zijn er ongeveer van november tot eind februari mee bezig geweest.”

Het resultaat mag er wezen. Lydia en Hermine staken hart en ziel in de nieuwe kleren en ze maakten prachtige kazuifels. Ze deden dat met veel respect voor de traditie.
“Je zou er een modernere versie van kunnen maken, maar dat zou niet passen in het geheel. Het is iets dat in de traditie moet blijven en bovendien moeten ze nog jaren meegaan. We gaan erg fier zijn als we onze nieuwe kleren in de processie zien voorbijkomen.”

Vroeg opstaan en laat gaan slapen

Als je denkt dat het werk voor de dames daar stopt, heb je het mis. Paasmaandag is dan wel een hoogdag in Hakendover, dat betekent niet dat Lydia en Hermine stilzitten. Het is een goedgevulde dag die vroeg begint en laat eindigt.

“Paasmaandag sta ik om 05.00 uur op. Dan ga ik naar Café De Korenbloem, dat uitgebaat wordt door mijn zoon. Daar maak ik de tafels en koffie klaar voor de Sint-Sebastiaansgilde. Dan is het tijd voor de mis. Na de mis trek ik mijn kleren aan en stap ik zelf mee in de processie. Als ik klaar ben, ga ik opnieuw in het café helpen, samen met Hermine. En we blijven daar tot … het ergste voorbij is (lacht). Laten we zeggen dat we naar huis gaan als de mensen geen koffies meer bestellen. Dan is het feest voor de jeugd en laten we hen doen.”

Laten we zeggen dat we naar huis gaan als de mensen geen koffies meer bestellen. Dan is het feest voor de jeugd en laten we hen doen.

Gelukkig is het daarna eindelijk tijd om te ontspannen. Samen met de familie en de kleinkinderen trekken ze naar de kermis en naar de andere cafés.

“De sfeer die er op de Paardenprocessie hangt is uniek. Heel ons dorp leeft dag en nacht. We zien ook dikwijls leeftijdsgenoten die uitgezworven zijn en toch steeds terugkomen naar Hakendover op paasmaandag. Het is altijd heel fijn om die mensen terug te zien. Wij proberen die avond ook bij de andere gelegenheden langs te gaan. Het is niet omdat mijn zoon een café heeft dat we alleen daar zitten. Dat vind ik het mooiste aan de Paardenprocessie in Hakendover. Dan zie je hoe iedereen in het dorp met elkaar verbonden is.”